Welkom bij deze blog waarin we je zeven praktische tips geven om je relatie meteen te verbeteren! Vanuit onze jarenlange ervaring als relatietherapeuten weten we precies wat werkt (en vooral ook wat niet).
Geïnspireerd op Imago relatietherapie
Deze zeven tips zijn geïnspireerd op het werk van Harville Hendrix en Helen Hunt uit Amerika, de grondleggers van Imago-relatietherapie. De praktische tips die we je hier geven, zijn direct toepasbaar in je dagelijkse leven. Sommige tips helpen je vooral om anders met elkaar te communiceren en zo dichter tot elkaar te komen. Zo zetten jullie samen een grote stap richting een bewuste en liefdevolle relatie.
Stel samen een | positieve zone in (tip 1)
Deze tip helpt jullie vooral om stress en negativiteit uit je relatie te halen. Als jullie namelijk minder stress ervaren, voorkom je automatisch dat jullie elkaar blijven triggeren en steeds in dezelfde conflicten belanden.
Jullie relatie blijft sterk en fijn door twee simpele maar krachtige gewoontes:
- Negativiteit vermijden (dus geen kritiek, beschuldigingen of beschamingen).
- Positiviteit vermeerderen door het dagelijks bewust uitspreken van waardering (“Bedankt dat je dit doet/ zegt, want …”).
Positieve psychologie: breng meer plezier terug
Volgens de positieve psychologie, een wetenschappelijke stroming gericht op geluk en welzijn, is er één duidelijke succesformule voor relaties: de 5-op-1-regel. Barbara Fredrickson, een bekende psycholoog, ontdekte dat gezonde relaties minstens vijf positieve ervaringen tegenover elke negatieve ervaring moeten hebben. Simpel gezegd: voor elke negatieve opmerking, hebben jullie vijf positieve momenten nodig om het evenwicht weer te herstellen.
De ‘5-op-1 positiviteitsratio’ bepaalt of jullie een positieve tussenruimte hebben
Hoe positief zijn jullie samen? Doe de test!
Nieuwsgierig hoe het er bij jullie voor staat? Doe dan samen de online test in onze blog over ‘Positiviteit en positieve psychologie’. Daarmee zie je snel hoe jullie relatie ervoor staat en wat er eventueel nog beter kan.
Positief communiceren, óók over lastige onderwerpen
Geen zorgen, positief blijven betekent niet dat je geen moeilijke onderwerpen meer bespreekt. Sterker nog, het betekent juist dat je leert hoe je ánders communiceert over moeilijke situaties. Twee krachtige gesprekstechnieken helpen jullie hierbij:
- De Imago dialoog
Deze techniek (uitgebreid besproken in deze blog over “De Imago dialoog“) zorgt ervoor dat jullie elkaar echt begrijpen en beter naar elkaar luisteren. Dit is een veilige en prettige manier om ook gevoelige onderwerpen samen te bespreken. - Geweldloze communicatie
Met geweldloze communicatie leer je beter uitspreken wat je écht nodig hebt, zonder kritiek of verwijten. Je partner hoeft niet te raden wat jij denkt of voelt – dat maak jij duidelijk met heldere verzoeken. Nieuwsgierig? Bekijk dan zeker onze blog over ‘Geweldloze communicatie’.
Creëer samen jullie eigen ‘positieve zone’
Samen iets positiefs doen als dagelijks ritueel versterkt jullie relatie enorm. Hoe doe je dat?
- Dankbaarheid uitspreken: Maak er bijvoorbeeld een dagelijkse gewoonte van om iets positiefs naar elkaar uit te spreken. Zeg wat je die dag waardeerde: “Wat fijn dat je me hielp vandaag!” of “Dank je wel dat je er voor me bent.”
- Samen herinneringen ophalen: Kijk regelmatig terug op mooie momenten samen, bijvoorbeeld met foto’s of video’s. Dit versterkt jullie band en geeft meteen een positieve boost.
Door bewust een positieve sfeer te creëren, wordt jullie relatie sterker én leuker. Zo zorgen jullie samen voor een veilige basis waarin jullie beiden gelukkig kunnen zijn. Hoe ga jij vandaag nog voor een positieve boost zorgen?
Relatie-uitwegen | afsluiten (tip 2)
Relatie-uitwegen zijn kleine signalen dat jullie elkaar misschien ontwijken. Soms zoek je, bewust of onbewust, manieren om even minder tijd samen door te brengen. Meestal gebeurt dat heel subtiel. Misschien blijf jij iets langer op je werk hangen, terwijl je partner steeds vaker met vrienden afspreekt. Of je brengt uren door op je telefoon of kijkt elke avond series, zodat je niet écht hoeft te praten. Zelfs gezonde gewoontes, zoals sporten, kunnen ongemerkt een uitweg worden als je ze (on)bewust gebruikt om minder tijd samen te hoeven doorbrengen.
Wanneer wordt autonomie vermijding?
Relatie-uitwegen ontstaan vaak als je het lastig vindt om problemen direct met elkaar aan te pakken. Zo’n uitweg lijkt eerst misschien een handige ontsnapping, maar zorgt uiteindelijk voor afstand, frustraties en een groeiende muur tussen jullie. In gezonde relaties worden dit soort uitwegen openlijk besproken. Zo kun je samen bepalen of het gaat om gezonde autonomie of toch vermijdend gedrag.
De gevolgen voor jullie relatie
Uit onderzoek blijkt dat relatie-uitwegen vaak het eerste teken zijn dat jullie relatie onder druk staat. Als jullie hier niet op tijd iets mee doen, ontstaat er een patroon dat langzaam voor steeds meer afstand zorgt. Wil je hier meer over weten? Lees dan eens het blogartikel: “Relatietwijfels – 8 herkenbare signalen“, waarin relatie-uitwegen bovenaan staan.
Praat openlijk over wat je écht nodig hebt
Niet elke ‘uitweg’ hoeft negatief te zijn. Vaak gaat het simpelweg over persoonlijke behoeften, en het is heel normaal dat jullie ook je eigen ruimte nodig hebben binnen de relatie. Door dit openlijk te bespreken, voorkom je verwarring en kun je duidelijk het verschil maken tussen gezonde autonomie en echte vermijding. Bijvoorbeeld door samen het volgende te doen:
- Stel elkaar de vraag: “Wat heb jij nodig om jezelf weer helemaal op te laden?” En hoe kun je hier ruimte voor maken, zonder jullie verbinding kwijt te raken?
- Praat ook over wat jullie concreet zou helpen om weer dichter bij elkaar te komen.
- Kom je er samen achter dat bepaalde uitwegen toch écht een teken van vermijding zijn? Maak dan duidelijke afspraken over hoe jullie dit kunnen verminderen als investering in je relatie.
Zorgzaam gedrag | (tip 3)
Zorgzaam gedrag is ontzettend belangrijk voor een fijne en gezonde relatie. Het gaat hierbij om alles wat ervoor zorgt dat jouw partner zich geliefd en gewaardeerd voelt. Eigenlijk betekent het dat je bewust moeite doet om aan de behoeften van je partner te voldoen. En waarom is dit zo belangrijk? Omdat iedereen, dus ook jouw partner, diep vanbinnen de behoefte heeft om zich verbonden en geliefd te voelen. Vaak zijn deze behoeften beschadigd door eerdere ervaringen. Door met aandacht en liefde te investeren in het vervullen van die onvervulde behoeften, help je je partner zelfs om oude wonden uit het verleden te helen.
Onvoorwaardelijk geven: hoe werkt dat eigenlijk?
Je kunt dit proces vergelijken met het bouwen van een succesvol bedrijf: eerst steek je er energie, aandacht en tijd in, en pas later komen de vruchten. In jullie relatie investeer je echter niet om iets terug te krijgen, maar puur vanuit liefde. Door op deze manier aandacht aan elkaar te besteden, groeit niet alleen jullie liefde, maar kun je ook samen helen en groeien.
Wanneer je vanuit oprechte liefde en zonder voorwaarden geeft, ontstaat er vanzelf een stroom van geven en ontvangen
De 5 talen van de liefde
Ieder mens ervaart liefde op een eigen, unieke manier. Gary Chapman beschrijft dit prachtig in zijn bekende theorie: “De 5 talen van de liefde”. Volgens hem heeft iedereen een favoriete manier waarop hij of zij zich geliefd voelt. Voor jouw partner kan dat bijvoorbeeld zijn:
- woorden van waardering;
- tijd en aandacht;
- cadeautjes;
- behulpzaamheid of dienstbaarheid;
- of lichamelijke aanraking.
Als je weet welke liefdestaal het best past bij jouw partner, kun je je zorgzame gebaren daarop afstemmen. Bespreek dit eens samen. Hoe fijn is het immers om precies te weten wat je partner écht raakt en blij maakt?
Kleine gebaren maken het verschil
Zorgzaam gedrag hoeft niet groots of ingewikkeld te zijn. Juist de kleine, dagelijkse momenten maken het grootste verschil. Denk aan een knuffel tussendoor, even écht luisteren, of samen een wandelingetje maken. Juist met dit soort kleine, liefdevolle acties laat je elke dag opnieuw zien hoe waardevol jullie relatie is.
Hoe gelukkig ben jij in je relatie?
Test jouw relatie hier
Wat maakt een relatie sterk en blijvend?
Onderzoek toont aan dat er negen belangrijke pijlers zijn die bijdragen aan een gelukkige en duurzame relatie. Benieuwd hoe jullie relatie ervoor staat? Ontdek wat al goed gaat en waar misschien nog groeimogelijkheden liggen.
Zie je partner | met nieuwe ogen (tip 4)
Misschien klinkt deze tip wat apart. Als jullie al lang samen zijn, denk je vaak precies te weten wat je partner doet, denkt of voelt. En juist dit beeld kan zorgen voor irritaties of onbegrip. Maar klopt jouw beeld eigenlijk wel? Weet je écht waarom je partner iets zegt of doet?
Communiceer eens anders
Door op een andere manier te gaan praten — bijvoorbeeld via de Imago-dialoog — kun je jouw partner opnieuw leren kennen. Je gaat elkaar dan niet langer zien als iemand die ‘iets fout doet’ of jou misschien bewust kwetst, maar als die ene persoon waar je ooit verliefd op werd. Iemand met een eigen verhaal, gevoelens en behoeften. Door deze diepere manier van communiceren ontstaat er vanzelf meer ontspanning, plezier en een vernieuwd gevoel van verbondenheid. Je zult merken dat je hierdoor weer zin krijgt om écht samen te zijn.
Concrete spelregels voor betere communicatie
Hieronder vind je de belangrijkste spelregels van de Imago-dialoog. Door je hier samen aan te houden, ga je jouw partner automatisch met nieuwe, frissere ogen bekijken.
- Luisteren zonder onderbreken
Tijdens de dialoog spreekt één partner tegelijk (de zender), terwijl de ander alleen luistert (de ontvanger). Zo voorkom je dat je direct in de verdediging schiet. De zender krijgt zo alle ruimte om zichzelf duidelijk te maken. Daarna wisselen jullie van rol, zodat ook de ander volledig gehoord wordt. - Respectvol en veilig spreken
Als zender vertel je rustig en respectvol wat je wilt delen. Vooral als het over je partner gaat, is het belangrijk dat je zo feitelijk mogelijk vertelt wat je voelt, hoort of ziet. Stel je voor dat je het moment op video terugkijkt: beschrijf precies wat je ziet en hoort, zonder interpretaties of verwijten. Zo kan je partner rustig luisteren, zonder meteen geraakt of getriggerd te worden. - Laat je kwetsbaarheid zien
Als je zender bent, deel je vooral wat er binnenin jou gebeurt: wat voelde je, wat dacht je, welke behoefte merkte je op, of welke angst kwam naar boven? Misschien herinnerde de situatie je aan iets uit je kindertijd. Juist deze kwetsbare informatie is vaak nieuw voor je partner en zorgt ervoor dat jullie elkaar echt beter gaan begrijpen. - Herhaal wat je hoort (‘spiegelen’)
De ontvanger herhaalt letterlijk wat de zender zegt, zodat duidelijk wordt dat de boodschap goed is aangekomen. Dit voorkomt misverstanden en geeft de zender het gevoel écht gehoord te worden. Soms helpt dit de zender zelfs om nog scherper te verwoorden wat hij of zij echt bedoelt. - Begrijpen en invoelen
De ontvanger erkent dat wat de ander denkt of voelt logisch en begrijpelijk is vanuit diens perspectief. Je hoeft het niet per se eens te zijn, maar je laat zien dat je echt begrijpt wat de ander bedoelt. Om dit goed te doen, is het belangrijk dat je je eigen gevoel of mening even parkeert. Zodra je jouw partner écht begrijpt, lukt het ook beter om je in te leven in hoe het voor hem of haar moet zijn geweest. Dit zorgt direct voor meer verbinding tussen jullie beiden.
Proactief | je behoeftes aangeven (tip 5)
In een relatie is het essentieel om duidelijk te zeggen wat je nodig hebt. Toch hoor ik in mijn praktijk vaak zinnen als: “Als je me nu nog niet kent…” of “Dat had je toch wel zelf kunnen bedenken?”. Veel mensen verwachten namelijk dat hun partner automatisch begrijpt wat ze voelen of nodig hebben.
Kan mijn partner gedachten lezen?
Niemand kan gedachten lezen of precies aanvoelen wat er in jou omgaat. Zulke aannames zorgen meestal voor frustratie en afstand. Het is daarom belangrijk dat je zelf je behoeftes herkent en deze duidelijk uitspreekt. Hoe concreter jij bent, hoe makkelijker het wordt voor je partner om hierop te reageren.
Niemand kan gedachten lezen
Gebruik het gedragsveranderingsverzoek
Een effectieve methode hiervoor is het gedragsveranderingsverzoek uit de Imago-dialoog. Hiermee onderzoek je je emoties, ontdek je de behoeftes erachter en zet je deze om in heldere, haalbare verzoeken. Het is verstandig om eerst de waarderingsdialoog goed te oefenen voordat je hiermee begint.
Van emotie naar behoefte
Volgens Marshall Rosenberg (Geweldloze Communicatie) zijn emoties altijd richtingaanwijzers naar je behoeftes. Voel je blijdschap of enthousiasme, dan is een belangrijke behoefte waarschijnlijk vervuld. Voel je je boos, verdrietig of gestrest, dan is er waarschijnlijk een behoefte die nog onvervuld is.
Een voorbeeld
Jaap en Marieke zijn een stel. Marieke gaat elke woensdagavond volleyballen. Maar vandaag voelt Jaap zich gestrest en eenzaam. Deze emoties geven hem een duidelijke aanwijzing: hij heeft behoefte aan ontspanning en verbinding. Door stil te staan bij wat je voelt, ontdek je beter wat je nodig hebt en kun je dit duidelijk communiceren.
Maak je behoefte concreet: het verzoek
Het is soms heel spannend om een concreet verzoek te doen – je kunt immers afgewezen worden
Het benoemen van je behoefte alleen is vaak niet genoeg. Iets als “meer verbinding” klinkt mooi, maar is nog te abstract voor je partner. Maak daarom altijd een concreet verzoek, zodat er geen misverstanden ontstaan.
Wanneer is een verzoek SMART:
- Specifiek: Wat wil je precies dat je partner doet? (bijvoorbeeld: een knuffel geven bij thuiskomst)
- Meetbaar: Hoe vaak en hoe lang? (bijvoorbeeld: elke werkdag, minstens 15 seconden)
- Acceptabel: Is het verzoek haalbaar voor je partner?
- Realistisch: Is het praktisch uitvoerbaar?
- Tijdsgebonden: Wanneer wil je dit precies? (bijvoorbeeld de komende twee weken)
Wederom een voorbeeld
In plaats van te zeggen: “Ik wil meer verbinding”, kan Jaap zeggen:
“Ik voel me vandaag gestrest en eenzaam. Wil je vanavond thuisblijven en samen met mij een film kijken?” Dit is duidelijk, concreet en geeft Marieke ruimte om erop te reageren.
Is het een verzoek of een eis?
Een belangrijk verschil bij een gedragsveranderingsverzoek is het onderscheid tussen verzoeken en eisen. Bij een verzoek accepteer je zowel een ‘ja’ als een ‘nee’. Bij een eis leg je druk op je partner, wat meestal zorgt voor weerstand of verwijdering.
Hoe houden jullie balans?
Een mooie manier om de druk te verminderen is het aanbieden van twee of drie opties. Je partner kiest dan zelf een optie die goed voelt. Vraag je partner ook eens wat zijn of haar verlangen is, zodat jullie evenwicht houden tussen geven en nemen.
Terug naar het voorbeeld
Stel dat Marieke zegt: “Ik moet echt gaan vanavond, want ik vervang de trainer. Kun je niet iemand anders vragen?” De reactie van Jaap laat zien of hij een verzoek of eis stelde. Als hij zegt: “Jij denkt ook altijd alleen aan jezelf!”, was het duidelijk een eis. Bij een verzoek geef je ruimte om nee te zeggen, zonder verwijten of teleurstelling. Juist deze ruimte zorgt voor verbinding.
De kracht van proactief communiceren
Gedragsveranderingsverzoeken werken het beste als je ze proactief bespreekt, op een rustig moment en vanuit verbinding. Wanneer je vanuit stress of frustratie communiceert, neemt je emotionele brein (limbisch systeem) het over en beland je snel in negatieve patronen. Probeer daarom je behoeftes rustig en liefdevol te delen. Zo ontstaat er een positieve sfeer waarin je partner graag wil meedenken.
Praktijkoefening: probeer het eens!
Wil je hiermee oefenen? Let vandaag eens op het volgende:
- Herken je emoties: Wat voel je vandaag precies en welke behoeftes zitten daarachter?
- Maak een klein SMART-verzoek: Kies iets kleins en specifieks wat je partner makkelijk voor jou kan doen.
- Merk het verschil tussen verzoek en eis: Hoe voel jij je als je partner nee zegt? Kun je dat makkelijk accepteren?
Door actief te oefenen met gedragsveranderingsverzoeken ga je merken hoeveel verschil het maakt in je relatie. Jullie begrijpen elkaar beter, voelen meer verbinding en kunnen samen groeien.
Het geheim van geluk in de liefde
om direct toe te kunnen passen
Dit e-book biedt je:
- Het geheim van de cyclus achter elke liefdesrelatie.
- Inzicht in dé negen pijlers van een gezonde relatie.
- Zeven praktische tips om dagelijks toe te passen.
- Een heldere instructie van de Imago dialoog.
Passie en plezier | terugbrengen (tip 6)
Een gezonde relatie draait om meer dan alleen rust, ontspanning en zorgzaamheid. Natuurlijk is het belangrijk om goed met elkaar om te gaan en elkaars behoeftes te begrijpen. Maar écht sprankelend wordt jullie relatie pas als passie en plezier er ook deel van uitmaken.
Laad jullie relatiebatterij op
Denk eens terug aan jullie begintijd samen. Grote kans dat jullie elkaar toen regelmatig verrasten. Juist die onverwachte, leuke momenten versterken de band en zorgen voor verbinding. Daarom is het belangrijk om bewust te blijven investeren in passie en plezier. Hiermee houden jullie je relatiebatterij opgeladen.
Passie – Breng de vonk weer terug
Passie ontstaat niet vanzelf; het vraagt initiatief en creativiteit. Plan bewust leuke momenten of doe juist spontaan iets verrassends. Hierdoor blijft de energie tussen jullie stromen. Als je stopt met investeren in creativiteit en spontaniteit, verdwijnt uiteindelijk ook de verbinding tussen jullie.
Praktische oefening – Maak een verrassingslijst
Maak voor jezelf eens een lijstje met verrassingen die je partner blij maken. Denk aan iets waar je partner eerder enthousiast over was, iets wat hij of zij ooit genoemd heeft, of juist kleine, onverwachte gebaren. Kies minstens één verrassing per maand uit en schrijf op wanneer je dit doet. Vergeet ook niet om waardering te tonen als je zelf iets leuks ontvangt. Een simpel “Wat lief dat je dit deed, want…” maakt al het verschil en zorgt direct voor een fijne sfeer in jullie relatie.
Plezier – Samen spelen verbindt jullie
Plezier is een krachtige verbinder
Plezier is één van de krachtigste verbinders in elke relatie. Samen lachen, spelen en af en toe een beetje gek doen zorgt voor ontspanning en verbondenheid. Het geeft jullie relatie dezelfde luchtigheid die je misschien herkent uit vriendschappen of kinderlijke speelsheid.
Praktische oefening – Maak een plezierpot
Maak samen een lijst met leuke, speelse activiteiten, zoals samen dansen, stoeien, tikkertje, elkaar masseren of samen douchen. Schrijf deze activiteiten op briefjes en stop ze in een pot. Trek elke week één activiteit en doe deze samen, zelfs als je er op dat moment geen zin in hebt. Je zult zien dat juist die speelse momenten zorgen voor nieuwe energie en verbinding tussen jullie. Durf te investeren in passie en plezier, en ervaar hoe jullie relatie zich steeds opnieuw verdiept en versterkt!
Maak een | gezamenlijke relatievisie (tip 7)
Een van de belangrijkste pijlers voor een sterke relatie is het creëren van een gezamenlijke toekomstvisie. Uit onderzoek blijkt dat 20% van gescheiden stellen aangeeft dat een gebrek aan een gedeelde toekomst één van de redenen was om uit elkaar te gaan. In gezonde relaties geven jullie juist sámen vorm aan jullie toekomst. Dit is geen eenmalige keuze, maar een voortdurend proces van samen dromen, plannen maken en bewust kiezen.
Eén op de 5 relaties eindigt door een gebrek aan gezamenlijke toekomstvisie
Wat als de kinderen straks uit huis zijn?
In mijn praktijk zie ik regelmatig stellen waarvan de kinderen bijna het huis uit gaan. Vaak is dit een moment waarop koppels gaan nadenken over hoe ze samen verder willen. Als een gedeelde visie ontbreekt, wordt dit soms een reden om uit elkaar te gaan. Daarom is het belangrijk om tijdig met elkaar te praten over hoe jullie je ‘oude dag’ samen zien.
Bewust kiezen maakt je relatie sterker
Relatiewetenschapper Galena Rhoades (Universiteit van Denver) onderzocht hoe koppels omgaan met grote beslissingen in hun leven. Wat bleek? Stellen die bewust samen keuzes maken — zoals samenwonen, kinderen krijgen of trouwen — blijven gemiddeld langer en gelukkiger bij elkaar. In relaties waarin beslissingen ‘gewoon gebeuren’ zonder duidelijke intentie, ontstaat vaker afstand en misverstanden.
Filosofeer regelmatig samen over jullie toekomst
Het geheim is om regelmatig met elkaar in gesprek te blijven over jullie toekomst. Deel je dromen, spreek intenties uit en neem samen bewuste beslissingen. Zo geef je niet alleen richting aan jullie relatie, maar zorg je er ook voor dat jullie verbinding sterk en levendig blijft.
Stappen richting | een bewuste relatie
Hierboven heb je meer gelezen over de zeven praktische tips voor relatieverbetering. Maar hoe ga je dan verder? Hoe creëer je zo’n bewuste relatie? Dat ontdek je als volgt:
- In deze blog leer je alles over de “relatiecyclus richting een bewuste relatie”. Deze relatiecyclus bevat acht fases en geeft een goed inzicht in hoe liefdesrelaties zich ontwikkelen.
- En via deze blog krijg je inzicht in de “negen pijlers van een bewuste relatie“. Wil je weten hoe jullie hierop ‘scoren’? Doe dan hier onze online relatietest.
- Tot slot, leer je hier alles over de “Imago-dialoog“. Dit krachtige hulpmiddel helpt jullie niet alleen tijdens relatietherapie, maar ook gewoon thuis om elkaar écht te begrijpen en dichter bij elkaar te komen.
Met deze inzichten en praktische tools hebben jullie alles wat nodig is om samen een gelukkige en bewuste relatie op te bouwen. Ga je mee op deze mooie reis?
